Fietsroute Avereest WOII
Hoofdstuk 9
Stolpersteen Julianastraat 87
Een familie verscheurd door oorlog: Filip en Menno Spier waren bekende inwoners van Avereest, actief in de gemeenschap en de modehandel. Filip werd in 1942 vermoord in Auschwitz, terwijl zijn zoon Menno als onderduiker werd opgepakt en in 1945 omkwam bij de scheepsramp met de Cap Arcona. Hun verhaal leeft voort bij de struikelstenen in het trottoir.
Filip en Menno Spier
Filip Spier werd in 1890 geboren als zoon van Meijer Spier en Saartje Spier Hemelrijk. Zijn vader was een zeer actief zakenman die overleed in de maand van de Duitse inval in Nederland. Filip Spier trouwde in 1917 met Sientje van Gelder (20-10-1893, Amsterdam).
Hun zoon Menno werd geboren op 25 april 1918 en dochter Roberta op 27 september 1924. Filip Spier had een modezaak aan de Julianastraat waar het gezin ook woonde. Spier was jarenlang gemeenteraadslid in Avereest en erg actief in het verenigingsleven. Zo was hij voorzitter van de buurtvereniging aan de Kalkwijk en voorzitter van de commissie tot demping van de Kalkwijk.
Menno Spier werkte aan het begin van de oorlog in de zaak van zijn vader en opende in september 1940 zijn eigen manufacturenzaak in een houten gebouw in de tuin achter de winkel van zijn vader. In 1942 dook hij onder in Otterlo. Later keerde hij als onderduiker terug in Dedemsvaart waar hij samen met een vriend uit Amsterdam uiteindelijk terechtkwam bij zuster Jo Scholten aan de Tuinstraat.
In december 1944 werden de onderduikers bij een huiszoeking door landwachters gevonden en gevangengezet bij de SD in huize Landzicht aan de Langewijk. Vanuit Dedemsvaart werd Menno naar Almelo gebracht en vervolgens naar Doetinchem (De Kruisberg Gevangenis). Vandaar is hij naar Neuengamme gebracht en bij de evacuatie van dit kamp met ongeveer 5000 gevangenen uit Neuengamme naar het schip de Cap Arcona gegaan. Dit schip verging op 3 mei 1945 in de Lübeckerbocht bij Neustadt na een bombardement waarbij 90% van de bemanning is omgekomen of vermoord. Ook Menno Spier overleefde deze scheepsramp niet.
Sientje Spier-van Gelder was ondergedoken bij de ouders van zuster Scholten in Lutten. Haar dochter Roberta vond een veilige plek in Haarlem. Beiden overleefden de oorlog. Sientje overleed in 1986 en Roberta in 2012
Filip Spier 06-06-1890, Avereest – 18-08-1942, Auschwitz
Menno Spier 25-04-1918, Zwolle – 03-05-1945, Lübeckerbocht bij Neustadt
Voor meer informatie, klik op de link of scan de QR code die naast de struikelstenen liggen in het trottoir
